Adviseren over WBO-vergunningaanvragen
Bepaalde bevolkingsonderzoeken vallen onder de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO). Deze mogen alleen worden verricht als de minister van VWS een vergunning verleent. Krachtens de WBO moet de minister zich daarover eerst laten adviseren door de Gezondheidsraad. De vaste Commissie Bevolkingsonderzoek toetst de vergunningaanvraag aan de WBO-criteria.
Reikwijdte WBO
De WBO definieert bevolkingsonderzoek als ‘geneeskundig onderzoek van personen dat wordt verricht ter uitvoering van een aan de gehele bevolking of aan een categorie daarvan gedaan aanbod dat gericht is op het ten behoeve of mede ten behoeve van de te onderzoeken personen opsporen van ziekten van een bepaalde aard of van bepaalde risico-indicatoren.’ (artikel 1, onder c WBO)
De WBO wijst de volgende bevolkingsonderzoeken aan als vergunningplichtig (artikel 2, eerste lid WBO):
- Bevolkingsonderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van ioniserende straling (röntgenstralen).
- Bevolkingsonderzoek naar kanker.
- Bevolkingsonderzoek naar ernstige ziekten of afwijkingen waarvoor geen preventie of behandeling mogelijk is.
Reikwijdte Besluit bevolkingsonderzoek
Het Besluit bevolkingsonderzoek stelt bij bevolkingsonderzoek dat tevens wetenschappelijk onderzoek is aanvullende eisen aan de informatieverstrekking (art. 3), onderzoek met wilsonbewamen (art. 2), en de vergunningaanvraag (art. 4 en 5 Besluit bevolkingsonderzoek).
WBO-criteria vergunning
De Commissie Bevolkingsonderzoek toetst vergunningaanvragen voor bevolkingsonderzoek waarvoor een vergunning is vereist aan onderstaande WBO-criteria:
Een vergunning wordt geweigerd indien (artikel 7, eerste lid WBO):
- het bevolkingsonderzoek naar wetenschappelijke maatstaven ondeugdelijk is;
- het bevolkingsonderzoek niet in overeenstemming is met wettelijke regels voor medisch handelen;
- het te verwachten nut van het bevolkingsonderzoek niet opweegt tegen de risico’s daarvan voor de gezondheid van de te onderzoeken personen.
Bij bevolkingsonderzoek dat tevens wetenschappelijk onderzoek is kan een vergunning worden geweigerd indien het belang van de volksgezondheid een dergelijk onderzoek niet vordert (artikel 7, tweede lid WBO).
Voor bevolkingsonderzoek naar ernstige ziekten of afwijkingen waarvoor geen behandeling of preventie mogelijk is, wordt een vergunning slechts verleend indien bijzondere omstandigheden daartoe aanleiding geven (artikel 7, derde lid WBO)