Zichtbaar voor de buitenwereld

In de media

Adviezen van de Gezondheidsraad kregen in 2023 vaak aandacht van landelijke en regionale dagbladen en online nieuwswebsites. Zowel de bestuursleden als enkele commissievoorzitters gaven interviews. De vele mediaverzoeken zijn een teken dat de publicaties van de Gezondheidsraad belangrijk zijn voor het gezondheidsbeleid in Nederland.

Vooral de vier adviezen Structureel vaccinatieprogramma tegen COVID-19, De veertiendagengrens in de Embryowet, Preconceptionele dragerschapsscreening en Gezonde eiwittransitie kregen veel aandacht in landelijke nieuwsprogramma’s.

Ook de iets oudere adviezen, zoals Verduurzaming van medische hulpmiddelen (september 2022) en Gehoorschade door versterkte muziek (november 2022) staan nog volop in de belangstelling van vakbladen en de algemene media.

Animaties

In 2023 heeft de Gezondheidsraad zich ingespannen om de adviezen bij een brede doelgroep onder de aandacht te brengen. Zo publiceren we sinds het begin van het verslagjaar via X en LinkedIn bij vrijwel elk advies een korte animatie, met een doorverwijzing naar het hele advies op de website.

Podcastserie

De Gezondheidsraad publiceerde in 2023 een podcastserie over verleden, heden en toekomst van de raad. Elk van de vijf afleveringen behandelt werkwijze en adviezen van de commissies uit de verschillende werkgebieden. Elke podcast is een gesprek met drie betrokkenen, onder wie de voorzitter en vicevoorzitter, commissieleden en -voorzitters en wetenschappelijk secretarissen van de Gezondheidsraad. De podcasts zijn een voorbeeld van onze wens om transparant te zijn, waarbij we iedereen inzage geven in onze organisatie en werkwijze en een kijkje gunnen in onze keuken.

Bij het advies Gezonde eiwittransitie maakten we een podcast, waarin de vicevoorzitter van de Gezondheidsraad en de voorzitter van de tijdelijke Commissie Eiwittransitie de belangrijkste aspecten van het advies bespreken. We gaan onderzoeken of het vaker uitbrengen van podcasts bij adviezen een waardevol onderdeel kan zijn in onze communicatiestrategie.

Lunchlezingen

Enkele malen per jaar nodigen we een spreker uit om een lunchlezing te geven. De bijeenkomsten versterken het netwerk van de Gezondheidsraad en brengen daarnaast de wetenschappelijk secretarissen van de Gezondheidsraad op de hoogte van wetenschappelijke ontwikkelingen in ons brede adviseringsgebied. Door de lezing te organiseren bij het ministerie van VWS kunnen we ook medewerkers van het ministerie uitnodigen en met hen het gesprek voeren over relevante inzichten die mogelijk in de toekomst zullen raken aan advisering en beleid.

In april 2023 was er een lunchlezing van prof. dr. Pim Martens, hoogleraar Planetaire Gezondheid bij de Universiteit Maastricht, over zijn vakgebied: de samenhang tussen de gezondheid van de mens en de gezondheid van de planeet als geheel. Martens zette uiteen hoe schade aan ecosysteemdiensten leidt tot gezondheidsrisico’s en hoe we daarin een omslag kunnen bereiken in zowel de samenleving als in beleid.

In juni sprak prof. dr. Maria van den Muijsenbergh, huisarts en hoogleraar Gezondheidsverschillen en Persoonsgerichte integrale eerstelijnszorg bij het Radboudumc in Nijmegen en betrokken bij het landelijk expertisecentrum Pharos. Van den Muijsenbergh is lid van diverse commissies en de beraadsgroep van de Gezondheidsraad. In haar lezing besprak ze de gevolgen van gezondheidsverschillen in de samenleving door sociale en economische factoren.

Externe presentaties

Bestuursleden en wetenschappelijk secretarissen lichten op uitnodiging de adviezen van de Gezondheidsraad toe via externe presentaties. In het verslagjaar gaven ze diverse voordrachten bij symposia. Zo was er een lezing over het vaccineren van ouderen tijdens een symposium van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen (KNAW). Bij een bijeenkomst van vier Nederlandse universiteiten was er een keynote over de veelzijdige benadering van gezondheid. Bij andere wetenschappelijke bijeenkomsten waren er lezingen over onder meer het belang van voeding bij chronische nierziekten en over de invloed van gewasbescherming op omwonenden.

Ook gaven medewerkers gastcolleges bij opleidingen: voor Biomedische wetenschappen aan het Radboudumc was er een bijdrage over het afleiden van advieswaarden voor de werkplek, en bij Voeding en gezondheid aan de Wageningen Universiteit over de Richtlijnen goede voeding.

Stages

Wetenschappelijk secretarissen van de Gezondheidsraad begeleiden jaarlijks enkele studenten en afgestudeerden bij een (onderzoeks)project en om werkervaring op te doen. In 2023 verwelkomde de raad drie stagiairs, die zich bezighielden met het thema gezondheidsverschillen, het adviestraject preconceptionele dragerschapsscreening en, bij het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG), de accumulatie van reproductieve biotechnologieën.

Internationale samenwerking

Op verschillende domeinen werkte de Gezondheidsraad samen in -internationaal verband. Een voorbeeld is de advisering over veilig werken met stoffen, waarbij we al jarenlang samenwerken met de Nordic Expert Group voor stoffen die we beide op de agenda hebben; in 2023 was dat een advies over kristallijne silica. De adviezen over voedingsnormen worden zo veel mogelijk afgestemd op de aanbevelingen van de European Food Safety Authority (EFSA).