5. Arbeidsomstandigheden
Een structurele taak van de Gezondheidsraad is bijdragen aan gezonde arbeidsomstandigheden voor werknemers. Advisering over bescherming tegen schadelijke stoffen maakt een belangrijk deel van de activiteiten uit. Ook adviseert de raad over de vaccinatie van werknemers tegen infectieziekten. De adviezen binnen dit domein brengt de Gezondheidsraad uit op verzoek van het ministerie van SZW.
De Gezondheidsraad beoordeelt de toxische eigenschappen en gezondheidseffecten van verschillende stoffen. De vaste Commissie Gezondheid en beroepsmatige blootstelling aan stoffen (GBBS) leidt vervolgens gezondheidskundige advieswaarden af. Op basis daarvan kan de minister grenswaarden vaststellen (maximaal toegestane concentraties in de lucht op de werkplek). De Subcommissie Classificatie carcinogene stoffen en de Subcommissie Classificatie reproductietoxische stoffen, stellen classificatievoorstellen op. De minister kan op basis daarvan besluiten stoffen op te nemen op de officiële lijst van ‘kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting giftige stoffen’.
Commentaarronde
Conceptadviezen worden op de website van de Gezondheidsraad gepubliceerd om belanghebbenden de kans te geven schriftelijk commentaar te geven op de gebruikte wetenschappelijke studies, de beoordeling hiervan en op eventuele inconsistenties in de argumentatie in het conceptadvies. Na deze commentaarronde, die drie maanden duurt, bestuderen de commissies de ontvangen reacties. Commentaar dat samenhangt met haalbaarheid, bruikbaarheid, commerciële en/of politieke argumenten wordt niet meegewogen. De taak van de Gezondheidsraad is immers om te adviseren op basis van de stand van de (gezondheids)wetenschap.
Het organiseren van commentaarrondes komt de volledigheid en zorgvuldigheid ten goede en vergroot ook het draagvlak van de uiteindelijke adviezen.
Classificaties stoffen
De Commissie GBBS start in het verslagjaar met de voorbereidingen voor adviezen over respirabel kristallijn silica, koolmonoxide en minerale oliën. In het streven naar internationale afstemming werkt de Commissie GBBS onder meer rond het advies over kristallijne silica samen met de Nordic Expert Group.
De Subcommissie Classificatie carcinogene stoffen brengt in 2021 voor twee stoffen advies uit: 1-tert-butoxypropaan-2-ol en 1-broompropaan. Daarnaast werkt deze commissie aan de voorbereiding van een classificatie voor pyridine. De Subcommissie Classificatie reproductietoxische stoffen werkt in 2021 aan de voorbereidingen van een advies over tin- en anorganische tinverbindingen. Hiervoor wordt in 2022 een openbare schriftelijke commentaarronde gehouden.
Werkwijzer maakt totstandkoming adviezen inzichtelijk
Op 21 december publiceert de Commissie GBBS met de twee subcommissies een werkwijzer waarin zij laten zien hoe de stofadviezen tot stand komen (Guidance for recommending classifications and health-based occupational exposure limits). De commissies beschrijven hierin hoe zij de kwaliteit van wetenschappelijke studies en de bewijskracht van onderzoeksresultaten beoordelen en hoe de classificatievoorstellen en gezondheidskundige advieswaarden tot stand komen. De werkwijzer biedt belanghebbenden als bedrijven, organisaties en andere adviescolleges in binnen- en buitenland inzicht in de consistente beoordelingswijze die de commissie hanteert. De werkwijzer geeft daarmee nog meer transparantie over de adviestrajecten van de Commissie GBBS en de twee subcommissies. Haar werkwijze komt op hoofdlijnen overeen met die van vergelijkbare (inter)nationaal opererende wetenschappelijke gremia.
Beroepsziekten
In het verslagjaar wordt daarnaast gekeken welke rol de Gezondheidsraad kan hebben bij het ontwikkelen van een afwegingskader om bij stoffengerelateerde beroepsziekten te kunnen beoordelen in hoeverre een gediagnosticeerde ziekte daadwerkelijk is veroorzaakt door beroepsmatige blootstelling aan een bepaalde schadelijke stof.
Vaccinatie werknemers
In aansluiting op adviezen van de vaste Commissie Vaccinaties adviseert de Gezondheidsraad ook over vaccinatie van werknemers. Dit gebeurt door de Subcommissie Vaccinatie werknemers. Op 7 december komt het advies Vaccinatie werknemers: rotavirus uit.
Ook werkt de subcommissie, in aansluiting op het advies Griepvaccinatie: herziening van de indicatiestelling 2021, aan de voorbereiding van een nieuw advies over griepvaccinatie voor werknemers. Dit advies wordt in 2022 verwacht. Daarnaast werkt de Subcommissie Vaccinatie werknemers aan vooronderzoek in de wetenschappelijke literatuur naar vaccinatie van werknemers tegen onder meer pneumokokken, meningokokken, humaan papillomavirus en gordelroos.
Uitgebrachte adviezen 2021
Classificatievoorstel: 1-tert-butoxypropan-2-ol mogelijk kankerverwekkend
De Gezondheidsraad beoordeelt of er aanwijzingen zijn dat 1-tert-butoxypropan-2-ol kankerverwekkend is. De raad concludeert dat het bewijs beperkt is en adviseert 1-tert-butoxypropan-2-ol te classificeren in gevarencategorie 2: stoffen die ervan verdacht worden kankerverwekkend te zijn voor mensen. Ook beoordeelt de raad of er aanwijzingen zijn dat 1-tert-butoxypropan-2-ol mutageen is, dat wil zeggen dat het erfelijk materiaal in cellen blijvend kan veranderen. Daar zijn onvoldoende aanwijzingen voor. Daarom beveelt de raad aan om 1-tert-butoxypropan-2-ol niet te classificeren als mutageen in geslachtscellen.
Het advies 1-tert-butoxypropan-2-ol; Evaluation of the carcinogenicity and genotoxicity (Engels) is opgesteld door de Subcommissie Classificatie carcinogene stoffen en op 6 december aangeboden aan de staatssecretaris van SZW.
Classificatievoorstel: 1-broompropaan mogelijk kankerverwekkend
De stof 1-broompropaan wordt onder meer gebruikt als chemisch tussenproduct bij de vervaardiging van pesticiden, smaakstoffen en geurstoffen. De Gezondheidsraad beoordeelt of er aanwijzingen zijn dat 1-broompropaan kankerverwekkend is. De raad concludeert dat het bewijs beperkt is en adviseert 1-broompropaan te classificeren in gevarencategorie 2: stoffen die ervan verdacht worden kankerverwekkend te zijn voor mensen. Ook beoordeelt de raad of er aanwijzingen zijn dat 1-broompropaan mutageen is. Daar zijn onvoldoende aanwijzingen voor. Daarom beveelt de raad aan om 1-broompropaan niet te classificeren als mutageen in geslachtscellen.
Het advies 1-bromopropane; Evaluation of the carcinogenicity and genotoxicity (Engels) is opgesteld door de Subcommissie Classificatie carcinogene stoffen en op 6 december aangeboden aan de staatssecretaris van SZW.
Werknemers niet tegen rotavirus vaccineren
In juni 2021 adviseert de Gezondheidsraad om kinderen te vaccineren tegen rotavirus. In het verlengde daarvan beoordeelt de raad of vaccinatie tegen rotavirus zou moeten worden aangeboden aan werknemers. Werknemers in bijvoorbeeld de kinderopvang, het speciaal onderwijs en in zorginstellingen lopen een hoger risico om blootgesteld te worden aan rotavirus. Voor volwassenen vormen rotavirusinfecties echter geen belangrijk gezondheidsprobleem. Er is dan ook geen reden om werknemers te vaccineren ter bescherming van zichzelf. Omdat het aannemelijk is dat volwassenen na vaccinatie nog steeds besmet kunnen raken en het rotavirus kunnen doorgeven, ziet de raad ook geen reden om werknemers te vaccineren ter bescherming van anderen.
Het advies Vaccinatie werknemers: rotavirus is opgesteld door de Subcommissie Vaccinatie werknemers van de vaste Commissie Vaccinaties en op 7 december aangeboden aan de minister van SZW.