De Gezondheidsraad adviseert over het al dan niet invoeren van nieuw landelijk bevolkingsonderzoek. Daarbij hanteert de raad internationale criteria voor verantwoorde screening (opgesteld door Wilson en Jungner en aangevuld door de WHO).
De Gezondheidsraad heeft ook een taak bij de evaluatie van lopende bevolkingsonderzoeken en adviseert over mogelijkheden om deze bevolkingsonderzoeken te verbeteren. Hierbij kan gedacht worden aan aanpassing van de doelgroep of de inzet van nieuwe technologieën.
Bepaalde, in de Wet op het bevolkingsonderzoek (WBO) omschreven, categorieën van bevolkingsonderzoek mogen niet worden verricht zonder een hiertoe door VWS verleende vergunning. De minister of staatssecretaris laat zich daarover eerst adviseren door de Gezondheidsraad. De raad toetst de vergunningaanvraag aan de criteria die in de WBO zijn neergelegd.