Heterologe vaccinatie

Voor het vaccinatieprogramma tegen COVID-19 zijn vier verschillende vaccins beschikbaar. Bij de vaccins van AstraZeneca, BioNTech/Pfizer en Moderna zijn twee doses nodig voor voldoende bescherming. Het ministerie van VWS vroeg de Gezondheidsraad te beoordelen of het mogelijk is om twee verschillende vaccins te combineren.

Afgelopen week zijn de resultaten gepubliceerd van een gerandomiseerde trial, waarbij onderzoek is gedaan naar de immuunrespons bij het combineren van verschillende vaccins. Deelnemers kregen ofwel twee doses van hetzelfde vaccin, ofwel een combinatie van eerst AstraZeneca en daarna BioNTech/Pfizer of omgekeerd. Na een eerste dosis AstraZeneca leidde vaccinatie met BioNTech/Pfizer tot ten minste even goede of zelfs hogere niveaus van antistoffen vergeleken met twee doses AstraZeneca. Op grond van de resultaten wordt een goede bescherming verwacht tegen infectie en ziekte; wat in praktijk de effecten zijn van heterologe vaccinatie op bescherming tegen ziekenhuisopname of sterfte is nog niet bekend. Wel leidde de combinatie van twee verschillende vaccins bij meer deelnemers aan de studie tot koortsgevoel, vermoeidheid, rillingen, hoofdpijn en spierpijn dan bij vaccinatie met twee keer hetzelfde vaccin. Die klachten verdwenen echter binnen enkele dagen.

Een eerste dosis met BioNTech/Pfizer, gevolgd door een dosis AstraZeneca leidde tot lagere niveaus van antistoffen dan twee doses BioNTech/Pfizer. Over een eventuele combinatie met het Moderna-vaccin zijn nog onvoldoende gegevens beschikbaar.