Nieuwsbrief Gezondheidsraad maart 2024

Vandaag publiceert de Gezondheidsraad het Jaarverslag 2023, getiteld Blik naar buiten. Het jaarverslag biedt naast de getalsmatige verantwoording ook een inkijk in de adviezen die de Gezondheidsraad vorig jaar publiceerde en in onze activiteiten van het vorige jaar.

De Gezondheidsraad biedt, door zijn onafhankelijkheid en grote netwerk van gerespecteerde wetenschappers, inzichten en handelingsopties aan die zijn gebaseerd op de actuele stand van de wetenschap. Maar het zijn niet alleen de ontwikkelingen in de wetenschap die de adviezen van de Gezondheidsraad bepalen. De raad heeft ook nadrukkelijk oog voor de maatschappelijke, politieke en bestuurlijke omgeving waar de adviezen in landen.

Het is ook van belang dat onze adviezen beleidsrelevant zijn. Dat betekent dat het advies niet stopt bij een wetenschappelijke analyse, maar ook blijk geeft van inzicht in de uitvoeringspraktijk. Op basis daarvan schetsten we handelingsperspectieven en beargumenteren we een eventuele voorkeur voor een van die perspectieven.

Het Jaarverslag 2023 is vandaag op de website van de Gezondheidsraad geplaatst en aangeboden aan onze opdrachtgevers bij de ministeries van VWS, IenW, SZW en LNV.

Jaarverslag 2023

De Gezondheidsraad adviseert om net als in 2023 in het najaar COVID-19-vaccinatie aan te bieden aan 60-plussers, aan medische risicogroepen en aan medewerkers in de gezondheidszorg die direct contact hebben met kwetsbare patiënten. Een aanbod aan alle zwangeren is in de huidige situatie niet meer nodig volgens de raad.

COVID-19-vaccinatie in 2024

Dinsdag 26 maart hield prof. dr. Maartje Schermer vanwege haar afscheid als lid van de Gezondheidsraad een lunchlezing over ziekte als praktisch begrip. Dit begrip is verre van eenduidig en er zijn vele verschillende definities, concepten en modellen in omloop. In de lezing liet Schermer zien hoe we op een pragmatische manier om kunnen gaan met dit pluralisme, en vooral: waar en waarom dit er voor de praktijk écht toe doet.

Prof. dr. Maartje Schermer benoemd tot erelid

Fibromyalgie is een belangrijk gezondheidsprobleem dat erkend dient te worden. De klachten en gevolgen ervan moeten serieus worden genomen. Dat schrijft de Gezondheidsraad in een advies dat is opgesteld op verzoek van de minister van VWS.

Fibromyalgie

Het bevolkingsonderzoek borstkanker leidt tot een vermindering van de sterfte aan borstkanker. Aanpassingen van het onderzoek, zoals bijvoorbeeld het veranderen van de leeftijdsgrens, zullen op dit moment niet tot een betere uitkomst leiden. Dit concludeert de Gezondheidsraad. Wel verwacht de raad dat de screening binnen enkele jaren aanzienlijk verbeterd kan worden door de inzet van artificiële intelligentie (AI), risicostratificatie en nieuwe beeldvormende technieken.

Verbetermogelijkheden voor het bevolkingsonderzoek borstkanker

Het is een van de eerste lenteachtige dagen van het jaar. Het is 7 maart 2024 en de Gezondheidsraad organiseert een inspiratielunch in het Mauritshuis over de strategie van de raad voor de periode 2024-2030. Een inspiratielunch want om de strategie te verrijken wil de raad zich vandaag graag laten inspireren door relaties van overheidsdepartementen, kennisinstituten en andere adviesraden.

De zon schijnt uitbundig door de hoge ramen van de prachtige Nassauzaal als de eerste genodigden rond het middaguur arriveren. Zo’n 30 gasten genieten met een kop koffie of thee van het uitzicht op het Binnenhof en het historische gebouw van het Mauritshuis.  

Al snel geeft voorzitter Bart-Jan Kullberg het startsein voor de bijeenkomst. Hij benadrukt dat het vanwege de snelheid van maatschappelijke en wetenschappelijk ontwikkelingen nodig is dat de raad zijn werkwijze van tijd tot tijd herijkt. Om ook de komende jaren bij te dragen aan de gezondheid van iedereen in Nederland is het belangrijk om de strategie van de Gezondheidsraad expliciet te maken, mogelijk andere accenten te leggen en keuzes te maken voor de toekomst.

Om de raad hierbij te inspireren, wisselen de aanwezigen aan vijf verschillende tafels ideeën uit onder leiding van leden van de Gezondheidsraad en een aantal wetenschappelijke secretarissen van het secretariaat van de Gezondheidsraad. Al snel ontstaan er levendige gesprekken over zaken als het belang van aandacht voor gezondheidsgedrag, gezondheidsverschillen, kostenaspecten en duurzaamheid in de adviezen. Maar ook diversiteit binnen commissies, al dan niet ongevraagd adviseren en de vraag of de Gezondheidsraad zich meer moet bezighouden met complexe, interdepartementale vraagstukken komen aan bod.

Na twee gespreksrondes praten de genodigden nog wat na en een enkeling grijpt de gelegenheid aan om meteen ook het museum te bezoeken. Bart-Jan Kullberg kijkt tevreden terug op de middag: “Deze blik van buiten is heel waardevol om eventuele blinde vlekken aan het licht te brengen die je als organisatie nu eenmaal kunt hebben. Dankzij de inbreng van verschillende expertises en perspectieven hebben we vandaag goede ideeën en suggesties mogen ontvangen”. De opbrengsten van de middag gebruikt de Gezondheidsraad voor de verdere uitwerking van de strategie. Het is de bedoeling de strategie in juni definitief af te ronden.

• Adviesaanvraag van de staatssecretaris van VWS over RSV-vaccinatie bij ouderen
• Start adviestraject Screening op gehoorschade bij kinderen en jongeren
• Aandacht voor gezondheidsverschillen